Drzwiczki kominkowe w piecu kaflowym

Przed zamówieniem drzwiczek kominkowych (lewych albo prawych – też warto się zastanowić) musimy ustalić ich optymalny wymiar. Chcemy widzieć płomienie. Piec (kominek kaflowy, pieco-kominek) nie będzie szczególnie mały ani wyjątkowo wielki. Te drzwiczki kominkowe muszą jakoś się zgrabnie komponować z bryłą pieca. Są też względy konstrukcyjne, które należy uwzględnić. O tym rozmawiamy ze zdunem.

Drzwiczki kominkowe

Jeśli mamy wyliczony optymalny wymiar dla szyby (a dokładniej mówiąc – dla otworu, który szyba zakryje, bo sama szyba będzie nieco większa,  musi bowiem dociskać szczeliwo, czyli uszczelniający żaroodporny sznur grafitowy), musimy doliczyć 3 cm (szerokość ramy drzwiczek uchylnych) plus kolejne 3 cm szerokość kołnierza ramy zewnętrznej, w której drzwiczki z szybą są zamontowane (to, co zakryje nieco kafle). Wymiarem montażowym drzwiczek będzie szerokość otworu okna +3 cm i wysokość otworu okna + 3 cm.

W tym przypadku zewnętrzna bryła paleniska to trzy rzędy kafli po 4 w każdym. W środku powstaje i tak bardzo duża przestrzeń paleniska, w której swobodnie mieści się szczapa dł. 40-50 cm, szer. 30cm i promieniu 20 cm. Albo… jakoś tak. 😉 Pozostaje nadal przestrzeń ok. 15-20 cm do szyby, bo wymusza to przekrój poziomy paleniska. Oczywiście materiałem spajającym wszystko jest glina, więc tak pokaźną szczapę należy układać z czuciem. I w tym przypadku nie da się jej włożyć bocznymi drzwiczkami, bo jednak, mimo że te przedwojenne (lub starsze) mają otwór spory, nie jest aż tak duży. Taki klocek załadujemy używając tylko drzwiczek przednich. Wcześniej należy domknąć drzwiczki boczne, bo ew. dymek nas zdziwi.

Ogień, dym i popiół

Drzwiczki popielnikowe służą również jako regulator dopływu powietrza. Uchylone dają spory cug. Zamknięte pozwalają drewnu palić się wolno. Umiejętna regulacja dopływu powietrza spod paleniska, czyli poprzez otwór popielnika, w połączeniu z regulacją dopływu powietrza przez malutką regulowaną szczelinę na drzwiach przednich (suwak u dołu) pozwala sprawnie rozpalić ogień a później kontrolować szybkość spalania drewna. Na noc najlepiej pozakręcać drzwiczki boczne (lekko dokręcić śruby) a w drzwiczkach przednich zostawić nieco odsuniętą zasuwkę. Piec się tak szybko nie wyziębi. Jeśli cug w kominie jest dobry, piec nagrzany, drewno suche  a pogoda sprzyjająca – nic się nie będzie działo. Duża sucha szczapa dębowa będzie się smażyć do rana. A od rana? A od rana znów palimy, bo chcemy mieć ciepło i chcemy palić w pieco-kominku ekonomicznie.

Nie wolno montować żadnych regulatorów przepływu dymu z pieco-kominka do komina! Mowa o pomysłach, aby zastosować rurę z szybrem. Jeśli ciekawi Cię, dlaczego nie wolno, zapytaj kominiarza. I tak przed realizacją projektu z kominiarzem kontakt jest nieodzowny. Nie mam na myśli kontaktu telefonicznego, lecz wizytę kominiarza, aby mógł m.in. ocenić stan techniczny przewodu kominowego.

Drzwiczki kominkowe w piecu kaflowym

Piecowe drzwiczki boczne są niezastąpione w przypadku częstego dokładania do paleniska. Nie nagrzewają się tak mocno jak drzwiczki przednie. Ekran ogniowy, czyli dodatkowe skrzydło drzwiczek (te wewnętrzne, te brzydkie) bierze na siebie znaczną część temperatury. To ten ekran najczęściej po latach może się nawet wygiąć lub pojawi się jakieś pęknięcie. Ale jest wymienny. Poza tym 100-letni staruszek przeżył swoje to i obaw nie ma, że nagle coś mu się stanie. Dawne materiały są naprawdę dobre. Stara poczciwa stal. Konstrukcje przemyślane, sprawdzone, wzmocnione, dokładne. No i przecież nie palimy węglem.

Napisałem, że nie nagrzewają się aż tak, ale to żeliwo, więc nagrzeje się na pewno. I poparzyć też się można. Dlatego w starych piecach często spotykamy dodatkowe drzwiczki kominkowe ażurowe (ozdobne, parawanowe niejako, chroniące dostępu do rozgrzanych części oraz stanowiące bezsprzeczną zwykle ozdobę).

Kiedyś mistrzowie odlewnictwa sprawdzali dokładność i szczelność drzwiczek żeliwnych zakręcając je i wlewając do ramy wodę. Ani kropla nie miała prawa wypłynąć czy choćby kapnąć. Wszystko dokładnie spasowane. A teraz?

Otwór boczny 20x20cm pozwala doładować palenisko sporymi kawałkami drewna. Rozwiązanie dla kobiet idealne. Większe okazy trzeba ładować z przodu. Klamka drzwiczek przednich jest gorąca, ale kto komu każe łapać ją gołą dłonią. Poza tym – wiadomo – męstwo zwycięży! Lub – co popieram – nieco sprytu i roztropności. Męstwem wykazać się można przy rozładunku i układaniu opału. Plecki zabolą… Oj… Straszne? To może jednak w domu tylko kaloryferki?

Rozpalamy piec kaflowy

Piec kominkowy rozpalamy korzystając z drzwiczek przednich. Duży otwór, więc można ułożyć ładny kopczyk z drewienek. Tak. Otwór o tych wymiarach jest nadal duży. Kopczyk – czyli najprzód parę zwitków papieru, następnie nieco malutkich suchych drewienek, na nich kilka znów nieco większych, zwieńczyć kopczyk kolejnymi większymi. Podpalamy papier, zamykamy drzwiczki i uchylamy nieco drzwiczki popielnika (te dolne boczne). Ogień musi się zapalić. Kilka prób i zostaniemy mistrzami rozpalania pieca bez stosowania kostek do rozpalania.

Kolejne większe kawałki drewna dokładamy do paleniska korzystając z drzwiczek bocznych. Nie będzie się wydostawał dym, który zwykle na początku palenia w piecu pojawić się może, bo palenisko i kanały dymowe nie są jeszcze rozgrzane optymalnie. Gdy temperatura w piecu jest właściwa można już korzystać z drzwiczek przednich, ale zawsze należy uprzednio domknąć popielnik. No i nie robimy tego gwałtownie. Chyba, że lubimy żar na twarzy lub/i dym w oczach. 😉 Kilka prób rozpalania ognia w piecu kaflowym i sami się przekonamy, co kiedy i jak robić.

I jeśli już wspomniałem, to powtórzę: w świeżo postawionym piecu kaflowym przez pierwszy tydzień tylko nieco przepalamy. Te wiadra zużytej do gliny wody muszą gdzieś stopniowo odparować. W razie wątpliwości wypytać zduna, jak długo piec rozpalać.

Format 4K

Nie, nie! Spokojnie. Nie będzie o telewizorach ;D Kamienica – kominek – komin – kominiarz. Do pieców kaflowych (pieco-kominków) w kamienicach jeszcze wrócę, bo jest parę ważnych spraw, o których warto wiedzieć. Zatem zaczynam wątek, aby nie zapomnieć. Poza tym w jednym z listów ktoś zapytał, czy nie mogę znacznie krócej i tak w punktach, więc na dzisiaj kończę, bo się znów zapędziłem. A czy mogę krócej i w punktach? Mogę, ale byłoby chyba nudno. Przepraszam.

Polub i podziel się treścią z innymi.